Ogłoszenia Drobne
Pińczów na fotografiach
Atrakcje turystyczne
Pińczów jest miastem powiatowym, położonym w południowej części województwa świętokrzyskiego nad Nidą, lewym dopływem Wisły. Na południe od niego rozciąga się, dosyć szeroka w tym miejscu, dolina pokryta łąkami, błoniami, oczkami wodnymi z szuwarami i starymi korytami rzeki. Natomiast od północy otaczają miasto niewysokie wzgórza (do 290 m n.p.m.) Garbu Pińczowskiego, z wyraźnie zaznaczoną górą św. Anny (czyli Klasztorną), górą Zamkową (czyli Winicą) i wysuniętą najbardziej na wschód górą Grodzisko.
Między rzeką a wzgórzami rozciąga się Pińczów, z dużym prawie kwadratowym, średniowiecznym rynkiem w środku. Z jego rogów wybiegają po dwie ulice, cztery z nich są kierufkowymi do Kielc, Buska, Krakowa i Jędrzejowa.
Zabytki Pińczowa
Zacznij od małego ? jeśli grasz w kasynie online po raz pierwszy, możesz zacząć od małego. W ten sposób możesz zapoznać się z grami i znaleźć strategie, które są dla Ciebie odpowiednie. Znaj swoje ograniczenia ? ważne jest, aby znać swoje ograniczenia i trzymać się ich. Jeśli zaczniesz grać za dużo i stracisz wszystko, może to być druzgocące. Znajdź swoją grę ? Znajdź grę odpowiednią dla siebie i zacznij grać. Im więcej grasz, tym więcej się nauczysz i staniesz się lepszy. Zachowaj bezpieczeństwo – Zachowaj bezpieczeństwo, stosując strategie wymienione powyżej. W ten sposób możesz wygrać duże pieniądze bez zbytniego ryzyka.
Dawny zespół klasztorny oo. paulinów, znajduje się na rogu Rynku. Opactwo w Pińczowie założył w 1449 kardynał Zbigniew Oleśnicki wraz z swym bratem Janem Głowaczem. W 1550 r. w okresie reformacji, Mikołaj Oleśnicki wygnał zakonników z miasta, a klasztor przekształcił w zbór kalwiński. W 1551 r. powstało tu gimnazjum protestanckie znane później w całej Polsce. Wyrokiem Trybunału Koronnego paulinom przywrócono zajęty przez Oleśnickiego majątek. Mnisi wrócili do Pińczowa w 1586 r. W1819 r. klasztor uległ kasacji, a jego majątek przeszedł na własność rządu Królestwa Polskiego. W skład zespołu klasztornego wchodzi kościół farny pw. św. Jana Ewangelisty. Świątynia połączona jest przewiązką z dawnym budynkiem klasztornym, który powstał w XVII w. Do wnętrza budynku klasztornego prowadzi portal zwieńczony trójkątnym przyczółkiem z herbem Dębno Oleśnickiego. W północnym skrzydle budynku znajduje się zegar słoneczny z 1723 r. Współcześnie w budynku mają swoją siedzibę: Muzeum Regionalne, Pińczowskie Samorządowe Centrum Kultury.
wycieczka wirtualna – wnętrze kościoła p.w. św. Jana Apostoła i Ewangelisty
Zespół klasztorny oo. reformatów na Mirowie. Pierwotny kościół ufundował w 1587 r. biskup krakowski Piotr Myszkowski. Jego bratanek Zygmunt w 1605 r. sprowadził do Pińczowa zakon reformatów. Po interwencji niechętnego reformatom zakonu bernardynów zostali oni zmuszeni do opuszczenia Mirowa. Powrócili tu w 1683 r. W międzyczasie w 1619 r. ukończono budowę kościoła. W latach 1910-1928 mieścił się tu szpital miejski. W 1928 r. klasztor reaktywowano. Klasztorny kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny jest budowlą jednonawową. Wzniesiono go w stylu późnorenesansowym. Do nawy z obydwu stron dobudowane są kwadratowe kaplice przykryte kopułami z latarnią. Północna kaplica nosi wezwanie św. Jana Nepomucena, południowa Pana Jezusa. Na fasadzie zachodniej umieszczony jest herb fundatorów Jastrzębiec. Prezbiterium posiada sklepienie kolebkowe z lunetami. Barokowy ołtarz główny pochodzi z 2. poł. XVII w. Za ołtarzem znajduje się oratorium zakonne. Wyposażenie kościoła pochodzi z XVIII w. W jednym z ołtarzy bocznych znajduje się uznawany za cudowny obraz Matki Boskiej Mirowskiej. Pochodzi on z 2. poł. XVII w. Według tradycji miał go przywieźć z Rzymu margrabia Zygmunt Myszkowski. Na budynek klasztorny składają się trzy skrzydła połączone krużgankami. Wybudowano go w latach1686-1706.
Kaplica św. Anny – symbol architektoniczny Ponidzia, wzniesiona w stylu manierystycznym w 1600 roku. Jest pierwszą w Polsce wolnostojącą kaplicą kopułową o przeznaczeniu kultowym. Została wybudowana tak, aby była widoczna ze wszystkich stron. Dominuje nad Pińczowem i Doliną Nidy po dzień dzisiejszy. Zapewne miała tworzyć pewną całość ze stojącym na sąsiednim wzgórzu zamkiem Myszkowskich. Kaplica zwana niejednokrotnie kościółkiem powstała w 1600 roku. Jest budowlą późnorenesansową. Powstała na planie kwadratu i jest przykryta kopułą z latarniami. Została wybudowana siłami warsztatu Santi Gucciego. Do dnia dzisiejszego pozostały jeszcze ślady pozostałości fortyfikacji bastionowych z połowy XVII wieku.
Dom Ariański (zwany również Drukarnią Ariańską) na Mirowie z przełomu XVI i XVII w. Obecnie mieści się tu oddział Archiwum Państwowego w Kielcach. Do wnętrza prowadzi ozdobiony łacińską sentencją portal.
Pałac Wielopolskich z 1789 r. Wzniesiony prawdopodobnie według projektu Franciszka Naxa. Jest to budynek piętrowy . Jego fasadę przyozdabiają wykonane w stiuku płaskorzeźby przedstawiające sceny z mitologii. Na fasadzie znajduje się także herb Franciszka Wielopolskiego.
wycieczka wirtualna – przed pałacem
Pawilon ogrodowy w kształcie baszty z XVI w. wybudowany przez Santi Gucciego. Znajduje się w parku nieopodal pałacu Wielopolskich. Wzniesiono go na planie pięcioboku. Na nadporożu górnego portalu umieszczony jest herb Jastrzębiec rodu Myszkowskich.
wycieczka wirtualna – pawilon ogrodowy częściej nazywany basztą
Pozostałości zamku z XIII w., przebudowanego w XVI w. według projektu Santi Gucciego. Zamek został rozebrany na przełomie XVIII i XIX w.
Cmentarz parafialny na którym znajdują lapidarium z nagrobkami z początku XIX w.
wycieczka wirtualna lapidarium
Na wschód od cmentarza parafialnego ulokowany jest cmentarz wojenny z czasów I wojny światowej.
wycieczka wirtualna – cmentarz wojenny
Najlepsze kasyna online oferują wiele różnych bonusów, zaprojektowanych, aby zwiększyć Twój bankroll i pomóc Ci wygrać duże pieniądze. Istnieje kilka różnych rodzajów bonusów, w tym bonusy od depozytu i wypłaty, bonusy jackpot i inne. Bonusy od depozytu ? bonusy od depozytu są oferowane nowym graczom jako sposób na rozpoczęcie korzystania z konta. Często są to duże bonusy, które pomagają zwiększyć Twój bankroll i przyspieszyć grę. Bonusy Jackpot – Bonusy Jackpot są oferowane graczom, którym uda się wygrać jackpota. Ten rodzaj bonusu stanowi zwykle procent Twoich wygranych i może być świetnym sposobem na zwiększenie wygranych.
Cmentarzyk “Na Zawięzieniu”
Położony jest na zachodnim krańcu ul. 11 Listopada, na skłonie zalesionego dzisiaj wzgórza. Po przeciwnej stronie tejże ulicy znajduje się więzienie z wysokim murem, wykorzystujące teren i obiekty po dawnych koszarach wojskowych. W miejscu obecnego cmentarzyka, kształtem przypominającym dolinkę, znajdowała się kiedyś strzelnica wojskowa. Podczas okupacji zaczęła służyć Niemcom do dokonywania egzekucji i chowania zabitych. Egzekucji dokonywano również pod murem więziennym.
Miejsce to zyskało sobie ponurą nazwę Doliny Śmierci. Oblicza się, że rozstrzelano tu ok. 300 osób. Wiosną 1944 r., Niemcy rozpoczęli akcję zacierania śladów zbrodni używając do tego specjalnych urządzeń technicznych i kwasów rozpuszczających zwłoki. Pomimo tego, podczas powojennej ekshumacji odkopano jeszcze ok. 150 ciał. Na urządzonym tu wkrótce cmentarzu złożono także prochy z innych miejsc w pobliżu Pińczowa.
Budynek z przełomu XVIII i XIX w. na ul. Piłsudskiego. Jego fronton przyozdobiony jest portalem z herbem Jastrzębiec pochodzącym z rozebranego zamku.
Synagoga Stara, wybudowana w latach 1594-1609. Jest jedną z najstarszych synagog zachowanych w Polsce.
Ciuchcia Expres Ponidzie – atrakcja turystyczna, do Pińczowa dotarła w latach 20 XX wieku, łączyła Pińczów m.in. z Hajdaszkiem (dalej Jędrzejowem i Szczucinem) i Kocmyrzowem. Obecnie czynna na trasie do Umianowic i dalej do Jędrzejowa lub Hajdaszka.
Atrakcje turystyczne dla zwiedzających okolice Pińczowa.
BOGUCICE. Jest tu niewielki kościół Nawiedzenia NM Panny wzniesiony w XVII w. przez ks. Tomasza Szawockiego. W murach prezbiterium tkwią gotyckie pozostałości, będące reliktami świątyni ufundowanej przez Kazimierza Wielkiego. Według ludowego podania, miał ten władca – razem ze swoim dworem, wpaść do niebezpiecznej topieli, kiedy jakiejś wiosny przemierzał Ponidzie. Na szczęście ukazała mu się na zielonej wierzbie Matka Boska, której przyrzekł zbudowanie kościółka w królewskiej wsi Bogucice, za uwolnienie z opresji. I słowa dotrzymał.
Świątynię otacza stary mur z bramką, stojąca obok dzwonnica pochodzi z przełomu XVIII/XIX w.
Na południe od wsi, po prawej stronie drogi do Gacek, rozciąga się na 21 hektarach rezerwat Grabowiec, las dębowo-grabowy z zaroślami stepowymi, miłkiem wiosennym, dyptamem jesionolistnym, wiśnią karłowatą i innymi roślinami chronionymi.
CHROBERZ. Wieś bardzo stara, jej założenie przypisuje się Bolesławowi Chrobremu, od którego przydomka wzięła swoją nazwę. Na wzgórzu stoi gotycko – renesansowy kościół Wniebowzięcia Matki Boskiej i św. Jana Kantego, mający po bokach dwie kaplice. W świątyni znajdują się dwa cenne nagrobki renesansowe, których autorstwo przypisuje się wybitnemu artyście Janowi Michałowiczowi z Urzędowa. Starszy należy do ks. Zbigniewa Ziółkowskiego (zm. 1553), kanonika krakowskiego i proboszcza chroberskiego, natomiast młodszy do Stanisława Tarnowskiego(zm. 1568), wojewody sandomierskiego i fundatora kościoła.
Na terenie przykościelnym stoi drewniana dzwonnica, uwieczniona w literaturze pięknej ( razem z kościołem) przez Józefa Mortona, pisarza pochodzącego z Chrobrza.
Nad Nidą, na terenie parku z okazałym starodrzewiem ? platan, lipy, miłorzęby, stoi klasycystyczny pałac margrabiów Wielopolskich, zbudowany wkrótce po 1850 r., według projektu architekta Henryka Marconiego. W marcu 1863 r., kwaterował tutaj ze swoim sztabem gen. Marian Langiewicz, dyktator w powstaniu styczniowym. On też stoczył wtedy bitwę z Rosjanami, na łąkach po lewej stronie rzeki.
Obecnie pałac chroberski jest przejęty przez starostwo pińczowskie i przekształcony w Samorządowy Ośrodek Dziedzictwa Kulturowego Ponidzia. Na parterze udostępnione są sale zawierające eksponaty poświęcone ruchowi oporu podczas okupacji niemieckiej, a także dziejom rodziny Wielopolskich, natomiast w kaplicy umieszczono kolekcję ikon. Jest również do oglądnięcia sala balowa z kasetonowym stropem, gdzie tańczono podczas kręcenia “Przedwiośnia”, według powieści Stefana Żeromskiego ( reż. Filip Bajon, 2001).
wycieczka wirtualna po pałacu /parter/
Na piętrze urządzone są dwie wystawy. Jedna z nich, “Starożytne skarby Ponidzia”, zawiera eksponaty związane z kulturą celtycka, wydobyte w okolicach niedalekich Pełczysk przez ekspedycję archeologiczną Uniwersytetu Warszawskiego. Drugą z wystaw, ukazującą obraz Ponidzia pod względem geograficznym, opracowali naukowcy z Instytutu Geografii tegoż uniwersytetu. Natomiast w przypałacowym ogrodzie ustawiono liczne eksponaty, obrazujące kulturę rolna Ponidzia w XIX i XX w.
Na wschodnim skraju wsi położony jest cmentarz parafialny. Wyróżnia się na nim okazały grobowiec rodziny Wielopolskich, niegdyś dziedziców tutejszych, z ustawionym nań znacznych rozmiarów kamiennym krzyżem. Na końcu cmentarza widać kopce z krzyżami ? zbiorowe mogiły żołnierskie z lat 1914 ? 1915. Przy alei głównej pochowany jest pisarz Józef Morton (1911 – 1994), rodak chroberski.
Spod cmentarza rozpościera się widok na wieś i rozległe lasy, niegdyś margrabskie, zasłaniające południowy horyzont.
Przed budynkiem szkoły podstawowej stoi kamienny pomnik, przeniesiony tutaj z innego miejsca. Pochodzi on z lat międzywojennych, upamiętnia osobę Józefa Piłsudskiego jako wodza i wskrzesiciela niepodległej Polski.
GACKI OSIEDLE ROBOTNICZE. Miejscowość jest osiedlem przemysłowym z kopalnią gipsu i nowoczesnym zakładem przetwórczym. Po starej kopalni, graniczącej od północy z rezerwatem Grabowiec, pozostało malownicze wyrobisko, a w nim cztery zbiorniki wodne oraz imponująca ściana skalna. Znad wyrobiska, szczególnie od strony północnej i wschodniej, rozpościera się daleka panorama tej części Ponidzia, warta ujrzenia.
GÓRY PIŃCZOWSKIE. Wieś na Garbie Wodzisławskim, w bardzo ładnej okolicy. Dawniej należała do rodziny Dembińskich. Spędził tu dzieciństwo i młodość Henryk Dembińsk(1791 – 1864), generał w powstaniu listopadowym, który podczas Wiosny Ludów walczył u boku Józefa Bema o wolność Węgier. Miejscowy dwór został po wojnie zupełnie zdewastowany i obecnie jest ruiną. Otaczający go park krajobrazowy, gdzie rosną nawet drzewa egzotyczne i pomnikowe, pozostaje w zaniedbaniu.
To miejsce było niegdyś świadkiem pobytu gen. Mariana Langiewicza i jego parotysięcznego oddziału, a także bitwy powstańczej (18 czerwca 1863 ) w której ciężko raniono dowódcę, płk Kazimierza Błaszczyńskiego-Bończę (zmarł następnego dnia, miał 32 lata).
Na cmentarzu parafialnym dziedziczka Amelia Dembińska wzniosła w 1839 r. okazałą, klasycystyczną kaplicę grobową. Zdobi ją od frontu czterokolumnowy portyk. Wewnątrz jest ołtarz i liczne na ścianach tablice epitafijne, samo zajście do grobów znajduje się na zewnątrz.
Przy alei głównej leżą w zbiorowej mogile powstańcy styczniowy, polegli w potyczce koło dworu. Nieco dalej solidny grobowiec z kamienną płytą i wyrytym na niej napisem: -“Marya i Wojciech małżonkowie Dygasińscy zmarli 1869-1877. Proszą o westchnienie do Boga”. Ów Wojciech był swojego czasu pisarzem ekonomicznym w pobliskim Michałowie. Podczas niepokojów na wsiach w 1846 r., wydał włościanom, szykującym się do powstania, żelazo do wyrobu pik. Skazano go za ten czyn na karę chłosty (50 rózeg) i odesłano do miejsca zamieszkania.
W innym grobie pochowany jest Jan Koenig (1803-1864), wójt Gór i rządca tutejszych dóbr. Walczył w powstaniu listopadowym, zaangażował się w wypadki 1846 r. (on polecił Dygasińskiemu wydać owe żelazo do pik), a zapłacił za to wyrokiem 18 lat ciężkich robót na Syberii. Powrócił do Gór w 1857 r., by wkrótce pokierować tutejszą konspiracją cywilną w okresie powstania styczniowego.
Jeszcze w okresie międzywojennym był na cmentarzu okazały grobowiec Kazimierza Prószkowskiego (zm. 1862), żołnierza gwardii Napoleona. Potem nagrobek rozpadł się, grób został rozmyty, a jedynym śladem po starym wiarusie cesarza Francuzów jest metalowa płyta nagrobna z napisem, złożona w kaplicy Dembińskich.
Wiejski kościółek Wniebowzięcia NP Marii stoi na wzgórzu. Jego fundatorem w 1764r., był Arnolf Dembiński, podczaszy krakowski. Uważa się, że kościół ten jest przekształconym dawnym zborem kalwińskim. W ołtarzu głównym świątyni znajduje się obraz z Matką Bożą, namalowany przez Józefa Peszke, ale jego autorstwo przypisuje się też Franciszkowi Smuglewiczowi.
GROCHOWISKA. Niewielka wioseczka schowana pośród kompleksu leśnego. W XIX stuleciu, gdy była zaledwie folwarkiem, stała się polem bitwy w powstaniu styczniowym. Tutaj, 18 marca 1863 r., gen. Marian Langiewicz pokonał oddziały rosyjskie. W krwawym boju padło ok. 600 zabitych. Pochowani są w trzech zbiorowych mogiłach, jedna z nich – największa, znajduje się we wsi nad strumieniem. Pobojowisko corocznie jest miejscem zlotów młodzieży szkolnej oraz mieszkańców gminy Pińczów i Busko Zdrój. W ten sposób czci się pamięć o patriotycznym poświęceniu tamtego pokolenia Polaków. We współczesnej Polsce uroczystości rocznicowe na Grochowiskach ? z bogatą oprawą artystyczną, religijną, setkami uczestników – nie mają żadnego odpowiednika, są jedyne.
KIJE. Wieś gminna. Tutejszy kościół parafialny św. Piotra i Pawła istniał już w XII w. Obecna świątynia wczesnobarokowa (1 poł. XVII w.)kryje w prezbiterium pozostałości romańskie: fundamenty absydy, część muru dawnej nawy, okno i portal z tarczą herbową. Z nawy prowadzą arkadowe wejścia do późnobarokowych kaplic: św. Józefa oraz św. Rodziny. Z tegoż stulecia pochodzą ołtarze i reszta kościelnego wyposażenia.
Teren przykościelny, pięknie utrzymany, otacza mur z imponującą dzwonnicą barokową, wzniesioną staraniem ks. Ignacego Bieńkowskiego, w roku 1789.
W latach 1877-1900 proboszczem tutejszym był ks. Władysław Siarkowski (1840-1902), historyk i etnograf, autor naukowych publikacji książkowych i artykułów. Jego pamięci jest poświecona tablica umieszczona w kościele.
Według przekazu Jana Długosza, ofiarowany został do kościoła kijskiego, wkrótce po bitwie grunwaldzkiej, płaszcz poległego w boju Ulryka von Jungingena, wielkiego mistrza zakonu. Sprezentował go rycerz sandomierski Mszczuj ze Skrzynna, domniemany zwycięzca wodza krzyżaków. Płaszcz ten został wtedy przerobiony i używany jako ornat.
wycieczka wirtualna – wnętrze kościoła
KLISZÓW. Miejsce wielkiej bitwy stoczonej tutaj 19 lipca 1702 r., pomiędzy wojskami saskimi Augusta II Mocnego a wojskami szwedzkimi Karola XII. W boju tym po raz ostatni brała udział polska husaria, dowodzona przez Stanisława Lubomirskiego, hetmana wielkiego koronnego. Bitwa ta była ważnym fragmentem dziejów Europy, znanym jako wojna północna, z udziałem Danii, Saksonii, Rosji, Polski i Szwecji.
W roku 2002, odbyły się w Kliszowie uroczystości z udziałem władz samorządowych i delegacji zagranicznych, upamiętniające wydarzenie sprzed trzech wieków. Na odsłoniętym z tej okazji kamieniu umieszczono napis: “Kliszów 1702-2002. Na pamiątkę wielkiej bitwy. Społeczeństwo Ponidzia”.
KOPERNIA. Wioska leży nad Nidą, na zachodnich obrzeżach Pińczowa. Od północy ciągnie się tutaj pasmo wzgórz, którego zbocza opadają do wsi wstęgami pól. Pisał kiedyś o niej Adolf Dygasiński ; “Samotna Kopernia rozgląda się smutnie po rozległych błoniach jak wyspa na zielonym morzu, jej topole wybiegły naprzód, niby na zwiady, aby zachwycić ze świata języka, ale tylko koń z pastwiska czasem tu zabłądzi i potrząśnie z brzękiem nogą spętaną, zarży, a z odległego błonia ozwie się do niego jaki przyjacielskiego serca towarzysz”.
Dzieje wsi stały się częścią historii Polski za sprawą wydarzenia z 5 czerwca 1257 roku, kiedy na wiecu odbytym pod Kopernią podjęte zostało postanowienie o przeniesieniu Krakowa na prawo magdeburskie. Uczynił to książę krakowsko-sandomierski Bolesław V Wstydliwy wraz ze swoją matka Grzymisławą i żoną Kunegundą (bardziej znaną jako Kinga, dziś będącą świętą). W wiecu udział brało rycerstwo oraz dostojnicy państwowi i kościelni.
Z okazji 750 rocznicy lokacji ( czerwiec 2007), we wsi odsłonięto obelisk dla upamiętnienia tego doniosłego faktu, odbył się wiec ( ok. 3000 osób) z udziałem prezydenta Krakowa prof. Jacka Majchrowskiego i wicepremiera Przemysława Gosiewskiego, a burmistrz Pińczowa i sołtys Koperni zaproszeni zostali do uczestnictwa w jubileuszowych uroczystościach krakowskich.
KOZUBÓW. Wieś położona w bardzo pięknej okolicy Ponidzia, pośród lasów i wzgórz. Z wielu miejsc oglądać stąd można rozległe panoramy, m.in. z wysokości góry Byczowskiej. U jej stóp usytuowany jest monumentalny pomnik partyzanckiej Republiki Pińczowskiej. W ścianie bocznej wyryto napis: “Partyzantom bohaterom tej ziemi. Partyzancka Republika Pińczowska 24 VII – 15 VIII 1944. Oddano w 25. rocznicę. Sierpień 1969”.
KRZYŻANOWICE. Wieś ta miała niegdyś prawa miejskie nadane jej w 1367 r., przez króla Kazimierza Wielkiego. Miasto jednak się nie rozwinęło i miejskość Krzyżanowic zanikła pod koniec XVI w. Tutejszy kościół św. Tekli, klasycystyczny, ufundował ks. Hugo Kołłątaj, proboszcz tutejszy od 1779 r. Świątynia architektonicznie nawiązuje do wzorów antyku, jej front naśladuje rzymski łuk triumfalny ze stosownym napisem łacińskim. Wnętrze ozdabiają obrazy Franciszka Smuglewicza. Z kościoła wcześniejszego, spalonego od pioruna w 1782 r., zachowały się liczne fragmenty, m.in. epitafia umieszczone za zewnętrznej ścianie nowej budowli.
wycieczka wirtualna – wnętrze kościoła
Wioska leży przy samej Nidzie, ale od północy dominuje nad nią wyniosłe, gipsowe wzgórze św. Leonarda z rezerwatem przyrody stepowej i niedużym cmentarzem parafialnym. Piękny jest stąd widok na dolinę rzeki, rozległe łąki i pastwiska, liczne wsie i lasy chroberskie.
LUBCZA
Znajduje się tutaj – obecnie w prywatnych rękach – Pałac Wielowiejskich, który w okresie Powstania Styczniowego pełnił funkcję szpitala.
W okresie reformacji w Lubczy znajdował się zbór kalwiński.
Jest to budowla eklektyczna powstała na podwalinie starego dworu z XVIII wieku. Otoczona parkiem, na terenie którego znajdują się stawy. Pałac wybudował Stefan Wielowieyski dla swojej pierwszej żony Zofii z Deskurów z Sancygniowa.
Na terenie parku założonego w XIX wieku, tuż przy ogrodzeniu znajduje się mogiła powstańcza. Chrystus na krzyżu ma głowę położoną na lewym ramieniu – w ten sposób powstańcy oznaczali mogiły poległych w bitwach.
Był to jedyny z możliwych sposobów na oznaczenie miejsca pochówku poległych powstańców, aby Rosjanie nie represjonowali miejscowości /w której znajdowała się mogiła/ ani rodzin poległych. Był to znak czytelny tylko dla Polaków.
MICHAŁÓW. Wieś gminna, siedziba sławnej w świecie stadniny koni arabskich. Konie tutejsze zdobyły dotąd kilkaset prestiżowych nagród międzynarodowych oraz czempionaty światowe, pomniejszych sukcesów nie licząc. Spośród znakomitych klientów stadniny wymienić należy Shirley Watts i jej męża Charliego Wattsa, perkusistę The Rolling Stones, a także Paolo Gucciego, włoskiego dyktatora mody i amerykańskiego reżysera filmowego Mika Nicholsa, twórcę “Absolwenta”.
Wspomniany Charlie Watts odwiedził stadninę kilkakrotnie, a raz przebywał tu nawet przez kilkanaście dni, by zapoznać się osobiście z jej pracą. Znakomitego muzyka gościła u siebie dyrekcja, a mieszkał on wtedy w zabytkowym dworku, będącym jej siedzibą.
Budowniczym potęgi stadniny był Ignacy Jaworowski (1924-2004), jej dyrektor przez 44 lata, znakomity hodowca, twórca uznanego w świecie modelu ?michałowskiego araba?. W r. 1991 amerykańscy hodowcy uznali go za najlepszego zagranicznego fachowca w dziedzinie hodowli koni rasy czystej krwi arabskiej, natomiast Akademia Rolnicza w Krakowie obdarzyła go tytułem doktora honoris causa. W r. 1997 przeszedł na emeryturę, zaś obowiązki kierownicze w znakomitym przedsiębiorstwie przejęli Jerzy Białobok i jego żona Urszula.
Siedziba dyrekcji stadniny mieści się w dawnym dworku. W dwóch pomieszczeniach zobaczyć można wielką liczbę nagród zdobytych przez michałowskie konie: puchary, medale, szarfy, dyplomy. Na ścianach wiszą fotografie i obrazy przedstawiające piękne okazy tutejszych rumaków.
Na południe od terenów zajmowanych przez stadninę rozciąga się kompleks leśny, którego część stanowi rezerwat roślinności stepowej “Polana Polichno”. Pełno w nim cytrynowych miłków wiosennych oraz wyjątkowa rzadkość – groszek pannoński, który w Polsce występuje tylko tutaj.
Miejscowy kościółek św. Wawrzyńca, późnoklasycystyczny, pochodzi z XIX w. Obraz w ołtarzu głównym przypisuje się Szymonowi Czechowiczowi bądź Franciszkowi Smuglewiczowi.
MŁODZAWY MAŁE. Wieś należy do najciekawszych miejscowości na Ponidziu Pińczowskim. Na wzgórzu, z daleka widoczny, stoi wspaniały barokowy kościół św. Ducha i MB Bolesnej, który w niczym nie przypomina wiejskiej świątyni. Jest monumentalny, ma trzy nawy i bogato wyposażone wnętrze – mógłby z powodzeniem być ozdobą wielkiego miasta. Za jego projektanta uchodzi Kacper Bażanka, architekt czynny w XVIII w.
W ołtarzu głównym widać obraz MB Bolesnej zw. Młodzawską, uznawany za cudowny i owiany legendami, dostojny wielowiekową tradycją i wprowadzony do literatury pięknej przez Adolfa Dygasińskiego. Nawy boczne tworzą rzędy kaplic, do których drewniane ołtarze wykonał Wacław Beranek, snycerz z Pińczowa. Spośród obrazów ołtarzowych zwraca uwagę malowidło przedstawiające scenę z czasów grasującego morowego powietrza.
W podłodze nawy głównej jest zejście do grobów familijnych ordynatów pińczowskich. Są tu trzy obszerne krypty z okienkami służącymi głównie wentylacji, a światła dającymi niewiele. W sarkofagu kamiennym leży margrabia Józef Władysław Myszkowski (zm. 1727), kasztelan sandomierski; obok, w potężnej, dębowej trumnie spoczywa hrabia Aleksander Wielopolski (1803-1877), naczelnik rządu cywilnego Królestwa Polskiego, zmarły w Dreźnie, pochowany tutaj po wspaniałym pogrzebie. W ścianę wmurowana jest tablica epitafijna, która zasłania niszę z sercem Zygmunta Wielopolskiego, syna Aleksandra, polityka konserwatywnego, byłego prezydenta Warszawy, zmarłego w roku 1902 w Berlinie i pochowanego w tamtejszym kościele katolickim św. Jadwigi. Inne trumny zaciekawiają swym wyglądem, ozdobami i dawnością.
Zewnętrzne ściany kościoła pokrywają niezliczone graffiti, ryte w kamieniu, przez wieki, rękami wielu osób, najwięcej pielgrzymów. Ładnie napisał o tym miejscu Dygasiński: “Czym jest Rzym dla Europy, Częstochowa dla Polski, tym Młodzawy dla Ponidzia”.
Spod kościoła rozciąga się daleka panorama okolicy. W kierunku południowym, ku Rudawie biegnie polna droga, której znaczną część stanowi malowniczy wawóz lessowy o wysokich ścianach. Wąwozy są też na zachód od świątyni, a za nimi znajdują się sady owocowe i pola, gdzie zwraca uwagę grupa trzech niezwyczajnych, wręcz monumentalnych figur. Stoją przy drodze do kościoła – rzeźbiony krucyfiks i symetrycznie po jego bokach, w znacznej odległości, figury świętych, Jana Kantego i Jana Nepomucena. Obie późnobarokowe z 1735 r., ze zdobieniami i płaskorzeźbami.
wirtualna wycieczka – grupa trzech niezwyczajnych, wręcz monumentalnych figur
OGRÓD na ROZSTAJACH położony jest w Młodzawach Małych pomiędzy szosą Pińczów – Wiślica a dolnym odcinkiem drogi przez wieś, w kierunku kościoła. Został zaprojektowany (w 1993 r.) i urządzony przez artystę-rzeźbiarza Tadeusza Kurczynę, na terenie dawnego gospodarstwa odziedziczonego po dziadkach. Ze względu na zróżnicowane ukształtowanie terenu, ogród ma charakter tarasowy. W części dolnej znajduje się stuletni dom gospodarza, obszerny i ozdobny trawnik, przebogata roślinność, oczka wodne, strumyki i ptaszarnia. W części górnej natomiast jest dodatkowo punkt widokowy. W trakcie urządzania znajduje się obecnie najwyżej położony kawałek tego jednohektarowego terenu. Górę i dół ogrodu łączy ze sobą masywna ściana skalna, ze sztucznym wodospadem i takąż jaskinią.
wycieczka wirtualna – I poziom ogrodu
Rośnie tu ponad dwa tysiące gatunków różnych roślin – drzew, krzewów, bylin, w tym także rośliny egzotyczne i chronione. Pośród ptaków wyróżniają się pawie, papużki i kaczki. Według zgodnej opinii tych, którzy tu byli, ogród ten, wypełniony roślinnością, wodą i ptactwem, jest zachwycający. Dziennikarze piszą o nim z emfazą: perła Ponidzia, królestwo przyrody, kraina z tysiąca i jednej nocy, bajkowy ogród. Jest naprawdę piękny.
Jego oryginalna uroda dostrzeżona została w 2004 roku, przez Ruch ?Piękniejsza Polska? (patronował mu wtedy Prezydent Rzeczypospolitej Aleksander Kwaśniewski), zajmujący się docieraniem do wyjątkowych ludzi i atrakcyjnych miejsc. Toteż państwo Zofia i Tadeusz Kurczynowie docenieni zostali dyplomem honorowym “za promocję Ponidzia poprzez pomysł i realizację ogrodu botaniczno-zoologicznego i udostępnienie go zwiedzającym”.
NIEGOSŁAWICE. Wioska nad Nidą, w sercu Ponidzia, miejsce urodzin pisarza Adolfa Dygasińskiego (1839-1902). Spędził on tutaj dzieciństwo, przebywając wśród służby dworskiej, ludu wiejskiego i nadnidziańskiej przyrody. Jej obraz został mu w pamięci na zawsze, toteż wielokrotnie utrwalił go na kartach swych książek. We wsi nie zachowały się żadne pamiątki po Dygasińskim; także miejscowi niczym nie upamiętnili swego znakomitego krajana.
SKOWRONNO DOLNE. Wieś leży u podnóża zachodniej części Garbu Pińczowskiego. Z góry Okrąglicy roztacza się wspaniały widok na Nidę, starorzecza, ogromne łąki i odległe horyzonty. Nieco na północ od tego miejsca rozciąga się unikatowa struktura geomorfologiczna, delta śródlądowa, utworzona przez kilka ramion wolno płynącej rzeki.
wycieczka wirtualna – figura przydrożna – św. Jan Nepomucen
We wczesnym średniowieczu czynny był na Okrąglicy kamieniołom wapienia, a eksploatację prowadzili tu cystersi z Jędrzejowa, budując z niego swój klasztor i kościół romański. Zachowane po dziś dzień wyrobisko ma kształt krateru, z jego ścian wystają potężne bloki wapienia. Jednocześnie mieści się tu rezerwat roślinności stepowej.
Wieś utrwalił w literaturze Adolf Dygasiński, w “Beldonku” i nowelce “Za krowę”. Według zachowanej tradycji, wieś jest Pajęczynem Dolnym z “Syzyfowych prac” Żeromskiego, rodzinną wsią Andrzeja Radka, bohatera tej powieści.
wycieczka wirtualna – kapliczka przydrożna w Skowronnie Górnym
SKRZYPIÓW. Wieś nad Nidą, pośród łąk i kompleksu leśnego od południa. W latach 1671 – 1676, dzierżawił ją od margrabiów Myszkowskich sławny Jan Chryzostom Pasek (zm. ok. 1701), dzielny żołnierz Czarnieckiego, autor pamiętników. Napisał w nich: “W Skrzypiowie dobrze mi się powodziło i byłem kontent z tej dzierżawy”. Dwór skrzypiowski znajdował się pod lasem, na rozwidleniu dróg do Wiślicy i Działoszyc.
STRADÓW. Wieś na stokach Garbu Wodzisławskiego. Na północ od zabudowań znajduje się Zamczysko, jedno z najokazalszych grodzisk w Polsce. Jest nieregularnym pięciobokiem, jego potężne wały osiągają wysokość 18 m i otaczają majdan o powierzchni 1,5 ha. Widać stąd wyraźnie ciągnącą się u stóp grodziska głęboką fosę oraz dwa podgrodzia, też otoczone wałami. Od strony zachodniej podgrodzie osłania bardzo stroma skarpa wzgórza. Grodzisko datuje się na VIII – XII w., a wczesną fazę osadnictwa wiąże z państwem Wiślan.
Szczyt grodziska to doskonały punkt widokowym na okoliczne wąwozy lessowe i dolinę Starodomki, niewielkiego cieku wodnego wypływającego spod skarpy. Panoramę z tego miejsca oglądał latem 1953 r., znakomity poeta Władysław Broniewski.
W centrum Stradowa stoi drewniany kościółek z połowy XVII w. Obok niego takaż dzwonnica, ale ze stulecia XIX. Za wsią, w okolicach cmentarza podziwiać można ładne
widoki południowego Ponidzia.
WĘCHADŁÓW– niewielka wieś w powiecie pińczowskim – Gmina Michałów
zespół dworski w którego skład wchodzi:
– dwór, murowany z końca XIX w. (ok.1894 r.) – wcześniej dwór służył za siedzibę szkoły podstawowej, obecnie jest opuszczony,
– kaplica p.w. Serca Jezusowego, murowana z inskrypcją ma ścianie południowej: “Kaplica p.w. Serca Jezusowego budowana przez Sejmik Pińczowski dla sierocińca w 1927r.”
– park geometryczny, XVI w. Częściowo przekomponowany na krajobrazowy XIX w.
– ruiny zboru ariańskiego wybudowanego w 1559 roku przez rodzinę Górskich – właścicieli Gór i Węchadłowa.
WŁOCHY. Wioska na Garbie Pińczowskim, tuż przy mieście, obok dużego kompleksu leśnego. Nazwę zawdzięcza Włochom, kamieniarzom i dysydentem religijnym, których osiedlił tu w połowie XVI w. Mikołaj Oleśnicki, dziedzic Pińczowa.
We wsi stoi monumentalny, kamienny pomnik z 1609 r. Ufundował go dworzanin ordynata Zygmunta Myszkowskiego, niejaki Walenty Kącki herbu Dołęga, na cześć swojego pana. Na ścianie frontowej umieszczony jest wiersz po polsku i herb Jastrzębiec, zaś we wnękach ścian bocznych płaskorzeźby Ukrzyżowania.
ZAGOŚĆ STARA. Wieś nad Nidą, pomiędzy łąkami a pasmem wzgórz gipsowych. Dzierżawił ją przez długi czas Feliks Łubieński (1758 – 1848), minister sprawiedliwości Księstwa Warszawskiego. Tekla, żona ministra, była poetką, lubiła cichą wieś i życie we dworze, pisała więc sielanki opiewające urodę okolicy.
We wsi znajduje się bardzo stary i cenny kościół św. Jana Chrzciciela, który pozostał po joannitach, osadzonych tu w XII w. Najciekawsza część świątyni to gotyckie prezbiterium z wąskimi ostrołukowymi oknami i rzeźbionym Orłem Piastowskim na zworniku sklepienia. Fragmentami romańskimi są m.in.: arkadowy fryz z płaskorzeźbami syren i inne detale architektoniczne wmurowane w ściany kościoła.
W latach 1900 -1901 kościół powiększono, toteż jego zachodnia część jest bezstylowa.
Na północ od Zagości Starej, we wsi Winiary Zagojskie produkowano w średniowieczu wino, które pijał król Jagiełło z żoną Jadwigą Andegaweńską, o czym zaświadczają zachowane rachunki dworu. Dzisiaj jest tutaj rezerwat roślinności stepowej.
Redakcja pińczow.com dziękuje kierownikowi Muzeum Regionalnego w Pińczowie Panu Jerzemu Znojkowi za udostępnienie tekstu Pana Andrzeja Dziubińskiego “Atrakcje turystyczne dla zwiedzających okolice Pińczowa”.
